1. Hệ điều hành là gì?
Hệ điều hành (Operating System - OS) là một phần mềm dùng để điều hành, quản lý toàn bộ tất cả thành phần (bao gồm cả phần cứng và phần mềm) của thiết bị điện tử.
Hệ điều hành đóng vai trò trung gian trong việc giao tiếp giữa người sử dụng và thiết bị.
2. Phân loại Hệ điều hành
Nếu phân chia Hệ điều hành (HĐH) theo loại thiết bị phần cứng mà chúng được cài đặt thì HĐH được chia làm hai loại cơ bản.
2.1. Hệ điều hành dành cho máy tính
Hệ điều hành dành cho máy tính được chia nhỏ thành 3 nhóm cơ bản như sau:
a. Hệ điều hành Windows
Microsoft Windows (hoặc đơn giản là Windows) là tên của một hệ điều hành dựa trên giao diện người dùng đồ hoạ được phát triển và được phân phối bởi hãng Microsoft. Đây là hệ điều hành phổ biến nhất trên thế giới ở thời điểm hiện tại.
- Ưu điểm: Phổ biến, dễ sử dụng, tính ổn định, tương thích cao và có đầy đủ tính năng để phục vụ cho công việc cũng như giải trí.
- Nhược điểm:
-Là mục tiêu của tin tặc (hacker): Số lượng người dùng lớn cũng giống như con dao hai lưỡi. Nó vừa là thị trường thu hút các nhà phát triển ứng dụng phần mềm cũng vừa là mục tiêu chính của hacker. Vì vậy, phần lớn virus, phần mềm mã độc hay gián điệp đều được viết để có thể dễ dàng hoạt động trên hệ điều hành Windows.
-Không phải miễn phí, bạn cần phải mua bản quyền (license) để sử dụng.
b. Hệ điều hành MacOS
MacOS là tên viết tắt từ cụm từ Macintosh Operating System. Hệ điều hành do hãng Apple phát triển và được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2001 được trang bị cho các dòng máy tính của hãng Apple như Macbook, Mac mini, iMac. Sau nhiều năm phát triển và không ngừng cải tiến, macOS đã nâng cao tên tuổi và thương hiệu trên thị trường công nghệ.
- Ưu điểm:
-Hoạt động mượt mà: Việc kiểm soát cả phần mềm và phần cứng được đưa vào thiết bị có thể giúp thương hiệu Apple tối ưu hóa hiệu suất của laptop. Đồng thời, hãng cũng có thể nhanh chóng phát hiện ra lỗi có trên phần mềm. Sau đó cung cấp các phiên bản cập nhật khắc phục tốt những lỗi đó.
-Giao diện đẹp: Được xem là những ưu điểm hàng đầu của hệ điều hành này. Sự sang trọng của những chiếc MacBook đi kèm với giao diện hệ điều hành đẹp mang lại đẳng cấp cao cho các sản phẩm high-tech của Apple.
-Bảo mật cao: MacOS được tích hợp tính năng bảo mật cao giúp chiếc laptop hạn chế gặp phải tình trạng bị virus xâm nhập khi truy cập vào website bất kỳ.
-Khả năng đồng bộ hóa: Nhờ việc cùng do hãng Apple phát triển nên hệ điều hành macOS có cùng hệ sinh thái với các sản phẩm khác của Apple như iPhone, iMac, … Điều đó giúp quá trình kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa các thiết bị đơn giản và nhanh chóng hơn. - Nhược điểm:
-Giá thành cao: MacOS là hệ điều hành dành riêng cho hai dòng laptop của Apple. Trong đó, cả MacBook Air và MacBook Pro đều sở hữu giá thành cao. Đó là lý do không phải bất kỳ đối tượng nào cũng có thể sở hữu một chiếc MacBook chạy hệ điều hành macOS.
-Khả năng tương thích với phần mềm: Hệ điều hành macOS được đánh giá cao về giao diện đẹp và hiệu năng mạnh đi kèm nhiều tính năng tối ưu hóa nhu cầu người dùng. Tuy nhiên không phải bất kỳ phần mềm nào cũng có thể chạy trơn tru trên hệ điều hành này. Đây là điểm bất lợi nhất của macOS khi so với hệ điều hành Windows. Đặc biệt là trong việc tiếp cận các phần mềm văn phòng cũng như một số tựa game giải trí. Hầu hết các phần mềm nổi tiếng hiện nay đều cung cấp phiên bản dành cho Windows. Nhưng chỉ một số ít trong số đó có phiên bản dành cho macOS.
c. Hệ điều hành Linux
Linux được phát triển từ năm 1991 dựa trên hệ điều hành Unix và bằng viết bằng ngôn ngữ C. Do Linux được phát hành miễn phí và có nhiều ưu điểm vượt trội nên Linux vẫn giữ được một chỗ đứng vững chắc trong lòng người dùng trước các ông lớn như Windows hay macOS.
- Ưu điểm:
-Miễn phí và được hỗ trợ các ứng dụng văn phòng OpenOffice và LibreOffice.
-Tính bảo mật cao.
-Tính linh hoạt, người dùng có thể tùy biến hệ điều hành để phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình.
-Hoạt động trơn tru ngay cả trên máy tính có cấu hình thấp. - Nhược điểm:
-Số lượng ứng dụng được hỗ trợ trên hệ điều hành Linux còn hạn chế.
-Một số nhà sản xuất (manufacturer) không phát triển driver để hỗ trợ nền tảng Linux.
2.1. Hệ điều hành dành cho thiết bị di động
Hệ điều hành dành cho thiết bị di động được chia nhỏ thành 2 nhóm cơ bản như sau:
a. Hệ điều hành Android
Hệ điều hành Android được phát triển bởi công ty Android Inc và được Google mua lại vào năm 2005, Android là hệ điều hành trên thiết bị di dộng có số người được sử dụng đông đảo nhất trên thế giới (chiếm 87,7% thị phần) năm 2017.
- Ưu điểm:
-Hệ điều hành mở, vì hầu hết cách thiết bị di động điều sử dụng nên Android sở hữu kho ứng dụng khổng lồ.
-Khả năng tùy biến cao, dễ dàng đặt lại thiết bị nếu như quên mật khẩu. - Nhược điểm:
-Hiện tại độ bảo mật của Android là khá cao nhưng sẽ không bằng nếu so sánh với iOS.
b. Hệ điều hành iOS
Hệ điều hành iOS được sử dụng duy nhất trên các thiết bị di động của Apple. Được ra mắt vào năm 2007, iOS đã tạo ra một cuộc cách mạng về công nghệ phần mềm trên thiết bị di động được đánh giá rất cao về tính năng cũng như về độ ổn định của nó.
- Ưu điểm:
-Tính bảo mật cao, khả năng tối ưu phần mềm tốt.
-Hiệu năng ổn định mà không cần đòi hỏi nhiều về cấu hình so với Android. - Nhược điểm:
-iOS chỉ độc quyền cho các dòng điện thoại của Apple và không thể sử dụng trên các điện thoại khác, kho ứng dụng ít hơn so với Android.
Bình luận