Bài viết được dịch từ trang web Buildcircuit

Sau khi nhận được một số yêu cầu từ các sinh viên ngành điện tử, tôi viết bài này để mô tả quá trình tạo ra bộ phát sóng FM (FM transmitter) một cách thật rõ ràng và chi tiết.

Bài viết này hướng dẫn tạo ra một bộ phát sóng FM đơn giản nhất sử dụng một bóng bán dẫn transistor. Bạn có thể thực hiện dự án này với ít linh kiện hơn và nó cũng là một dự án đơn giản và dễ dàng cho những người mới bắt đầu.

Trước khi tiến hành, bạn hãy xem qua sơ đồ mạch ở dưới đây. Trong sơ đồ, bạn sẽ thấy các thành phần cần thiết để tạo ra một  bộ phát sóng FM. Phạm vi phát sóng của mạch điện này là khoảng 10-20 mét.

Sơ đồ mạch của bộ phát sóng FM như sau:

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Các linh kiện cần chuẩn bị cho việc xây dựng gồm:

1. Bóng bán dẫn Q1-Transistor 2N3904

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

2. Các loại tụ điện (capacitor): 4.7pF, 20pF, 0.001uF, 22nF.

Chú ý: Tụ 0.001uF có mã số là 102, tụ 22 nF có mã số là 223.
 
3. Tụ điện biến dung: VC1. Nó cũng được gọi là tụ trimmer. Bạn có thể mua nó ở cửa hàng gần nhà. Phạm vi điện dung của tụ điện này biến đổi từ 0-100pF hoặc từ 10-100 pF. Nếu bạn không tìm mua được thì cố gắng có được một tụ điện trimmer có mức điện dung tối thiểu là 20 pF. Bạn cũng có thể tìm kiếm tụ điện tương tự từ một cái radio hỏng.

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

4. Các điện trở: Resistor- 4.7 kilo Ohm, 470 Ohm

5. Condensor/ Electret Microphone: 

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Trên microphone, bạn sẽ thấy một chân được hàn nối với vỏ, nó luôn là chân âm.

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

6. Cuộn cảm: Inductor- 0.1uH

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Bạn có thể tự làm ra nó bằng cách quấn dây đồng loại 26 SWG khoảng 6-7 vòng, chú ý cần phải làm sạch lớp cách điện ở 2 đầu cuộn dây, nếu không nó sẽ không hoạt động được. Bạn có thể xem cách làm cuộn cảm từ video dưới đây:

Hoặc bạn cũng có thể sử dụng cuộn cảm 0.1uH loại đã được người ta chế tạo sẵn.

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

7. Anten: Sử dụng 15 cm đến 1 m dây làm anten. Nếu anten của bạn càng dài thì việc phát tín hiệu càng tốt hơn.

Hình ảnh dưới đây minh họa các thành phần được sử dụng để làm ra một bộ phát sóng FM. Bạn chỉ cần làm theo các bước trong hình phía dưới là được.

Trong hình ảnh dưới đây bạn có thể thấy rằng tôi đã không sử dụng tụ điện biến dung. Tôi đã sử dụng một tụ điện cố định 20 pF để thay thế. Vì vậy nếu bạn không có một tụ điện biến dung (variable capacitor), thì bạn cũng có thể làm tương tự.

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Gắn bóng bán dẫn, các điện trở, các tụ điện lên board thực nghiệm, bạn có thể thấy thông số giá trị của các linh kiện ở hình ảnh phía trên.

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Sau đó gắn electret microphone. 

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Chú ý: Bề mặt ngoài vỏ microphone là cực âm, tránh để chạm vỏ.

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Sử dụng 15 cm dây làm anten, có thể dùng dây điện vỏ nhựa bình thường.

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Sau đó, với một dụng cụ không dẫn điện, điều chỉnh tụ điện sao cho việc thu tín hiệu ở máy thu được rõ nhất, xoay điều chỉnh tụ điện cho đến khi máy thu nhận được tín hiệu âm thanh từ microphone của máy phát. Sử dụng công thức sau đây để xác định tần số: 

Tạo bộ phát sóng FM (FM transmitter)

Đặt máy thu FM của bạn ở nơi có không gian trống trải, không bị vật cản che chắn.

Chúc bạn may mắn và thành công! :)

Tham khảo:

Khóa học Điện tử Thực hành tại TechMaster được dạy qua những thí nghiệm, mạch thực tế: nhìn được, đo được. Thiết bị hiện đại, đầy đủ, cho từng học viên. Giảng viên kinh nghiệm, tận tình hướng dẫn. Kiến thức căn bản thực tế áp dụng cho IoT và các kỹ thuật nâng cao... Thông tin chi tiết bạn xem tại đây.