Chia sẻ kinh nghiệm tự học tiếng Nhật qua ứng dụng di động

Về tiếng Nhật

Tiếng Nhật là một ngôn ngữ khó học và rất khác biệt với các ngôn ngữ khác:

• Nó có tới 3 hệ chữ viết: Kanji (Hán tự), Hiragana và Katakana
• Có ít nhất 3 cấp độ ngữ cảnh nói: thông thường, lịch sự và kính trọng (còn trên cả lịch sự)
• Tiếng Nhật cũng vay mượn tiếng Trung ở từ Kanji và tiếng Anh ở từ Romanji.

Tuy nhiên tiếng Nhật cũng đơn giản về ngữ pháp so với tiếng Anh (chỉ có quá khứ và hiện tại), so với tiếng Nga, Đức (không có giống đực - cái - trung).

Bài viết này chia sẻ lại kinh nghiệm tự học tiếng Nhật bằng ứng dụng di động sao cho hiệu quả nhất. Chi phí thì nó rẻ nhất rồi nhưng khá nhiều bạn bỏ cuộc sau 1 tháng học qua ứng dụng di động.

Techmaster thường xuyên mở lớp luyện thi chứng chỉ CNTT Nhật Bản, kỳ thi FE https://fe.techmaster.vn. Để sang Nhật làm việc thuận lợi bên cạnh thành thạo tiếng Nhật, nếu bạn thi đỗ chứng chỉ CNTT Nhật Bản FE (Fundamental Engineering) xin visa thuận lợi hơn rất nhiều.

Thời gian bỏ ra để học tiếng Nhật

Theo đánh giá từ The Complete List of Language Difficulty Rankings thì tiếng Nhật nằm trong nhóm ngoại ngữ khó học nhất cùng bảng với tiếng Trung và Hàn mất khoảng 88 tuần (2200 giờ) để thực hành. Có nghĩa mỗi tuần bạn phải bỏ ra 25 giờ, tương đương, mỗi ngày 3.5 tiếng thì mới thành thạo.

Còn nếu bạn chỉ bỏ ra 45 phút mỗi ngày, bất kể ngày lễ hay cuối tuần đều học thì bạn mất khoảng 8 năm để thành thạo tiếng Nhật:
2200 * (60/45) / 365 = 8.03 năm

Chú ý đây là khảo sát đối với người nói tiếng Anh. Còn đối với người Việt nam sử dụng tiếng Việt dùng khá nhiều từ Hán Trung như tiếng Nhật. Mức độ thuận lợi tạm tính gấp 120% so với người Anh/Mỹ thì cũng mất khoảng 6.7 năm để thành thạo tiếng Nhật.

Nếu với sinh viên, lập trình viên IT cần học tiếng Nhật cấp tốc để sang Nhật, dành mỗi ngày 2 tiếng, một tuần dành ra 5 ngày để học, có nghĩa mỗi tuần học 10 tiếng.
2200 / (1.2 * 10) = 183 tuần ~ 3.8 năm để thành thạo tiếng Nhật. Thực tế chỉ cần tập trung học cường độ cao 1.5 -2 năm là có thể sang Nhật giao tiếp được. Còn lại sinh viên tiếp tục rèn luyện ở Nhật.

Sử dụng các phương pháp mới để học tiếng Nhật

Hiện nay có rất nhiều phương pháp hiện đại, hiệu quả để học tiếng Nhật:
1- Tự học bằng phần mềm di động
2- Học giao tiếng tiếng Nhật trực tuyến qua online meeting như iTalki

Học phí

Tổng chi phí nếu học tiếng Nhật trực tiếp tại lớp. Giả định học phí 1 buổi 150k, phí gửi xe máy 5k, di chuyển 10k.
Một tuần học 3 buổi. Chi phí cho 2 năm học:
(2 năm * 12 tháng * 4 tuần - 3 tuần nghỉ lễ) * 3 buổi * (150 + 15) = 46 triệu VND

Tổng chi phí học giao tiếp qua kênh iTalkie một tuần 2 buổi, mỗi buổi 1 tiếng, học phí 250k:
(1 năm * 12 tháng * 4 tuần - 3 tuần nghỉ lễ) * 2 buổi * 250 = 22.5 triệu VND

Tổng chi phí mua 5 ứng dụng di động tự học bản trả phí
5 ứng dụng * 1 triệu/ứng dụng = 5 triệu VND

Một số ứng dụng học tiếng Nhật tốt

Sau 1 tháng tự học tiếng Nhật sử dụng ứng dụng di động, mình chọn ra một số ứng dụng chất lượng. Mình luôn sử dụng tiếng Anh làm nền, mọi giải thích từ vựng tiếng Nhật bằng tiếng Anh. Các bạn cần kiểm tra lại xem các ứng dụng này có hỗ trợ phần giải thích tiếng Nhật bằng tiếng Việt không. Nếu bạn dùng được tiếng Anh, thì tôi khuyên nên dùng song ngữ Nhật - Anh để học tiếng Nhật song song luyện tập với tiếng Anh.

1. Duolingo

Duolingo là phần mềm khuyến khích người học tốt nhất. Kiểu học micro-learning, từng đoạn ngắn một. Trong lúc chờ hoặc đi trong tháng máy mình cũng có thể hoàn thành ngay một nhiệm vụ học trong ngày và được thưởng điểm.
Nếu bạn học ngoại ngữ không phải để đi thi lấy bằng cấp này kia, mà chỉ để dùng khi đi du lịch, học cho biết, cho vui, không quá áp lực thời gian thì Duolingo rất phù hợp.

Ưu điểm

• Phổ biến nhất
• Người dùng có thể học miễn phí, thỉnh thoảng xem quảng cáo. Muốn tắt quảng cáo thì đóng phí thường niên.
• Chia lộ trình học ra thành nhiều level, mỗi level có nhiều bài học, trong mỗi bài học có khoảng 5-6 phần luyện tập. Mỗi phần luyện tập mất khoảng 10 phút để làm. Đây chính là phương pháp học micro-learning. Người học chỉ cần hoàn thành 1 phần luyện tập 10 phút là được tính điểm.
• Trải nghiệm người dùng rất tốt. Luôn khuyến khích người học bằng các thưởng điểm, thưởng ngọc (gem), tặng trái tim… Có cơ chế streak là chuỗi ngày liên tục không được ngắt quãng để luôn khuyến khích người học không bỏ học bất kỳ ngày nào. Có bảng xếp hạng tính điểm thưởng, rồi có cơ chế tặng quà, khen lẫn nhau giữa những người học.
• Phương pháp học: lặp đi lặp lại: trộn 30% từ mới với 70% từ cũ đã học. Học vui nhưng hơi chậm. Bạn có thể nhảy cóc sang level nếu trả lời đúng bài kiểm tra.

Nhược điểm

• Duolingo là phần mềm học ngoại ngữ cho nhiều ngôn ngữ chứ không riêng tiếng Nhật do đó nó sẽ bỏ qua một số chức năng luyện tập viết chữ Hán, hoặc bảng chữ cái Hiragana và Katakana, không có tóm tắt mẫu ngữ pháp
• Không có video người thật nói chuyện mà chỉ luyện từng câu ngắn

2. Memrise

Đúng như tên gọi, đây là phần mềm giúp bạn nhớ từ vựng, các mẫu câu ngắn và hội thoại đơn giản. Chủ yếu để đi du lịch.``

Ưu điểm

• Phổ biến thứ nhì
• Có thể học thử miễn phí
• Có video người giao tiếp, sẽ tốt nếu bạn muốn luyện kỹ năng giao tiếp

Nhược điểm

• Không khuyến khích người học liên tục với tính năng streak
• Thiếu sự tương tác giữa các người học

3. Bunpo

Học ngữ pháp JLPT N5 đến N1. Tổng hợp ngữ pháp rất chi tiết và khoa học, có nhiều giải thích tốt, ví dụ dễ hiểu. Không có nhiều tính năng tương tác và khuyến khích sinh viên học liên tục. Nên dùng Bunpo như là sách ngữ pháp trên di động. Nếu để học lâu dài thì hơi nản nhưng nó lại hữu ích nếu bạn ôn thi lấy chứng chỉ tiếng Nhật.

Mình dùng bản có giải thích bằng tiếng Anh.
Phần bài tập của Bunpo yêu cầu bạn phải gõ tiếng Nhật, mình gõ chậm nên hay dùng cách nói để Android nhận dạng chuyển sang text.

4. Renshuu

Dùng để luyện viết chữ, từ vựng, ngữ pháp rất tốt. Mỗi loại mẫu câu có rất nhiều ví dụ.
Ứng dụng này là bổ xung tốt cho Duolingo. Nó có những phần luyện tập tiếng Nhật rất đặc thù mà Duolingo hay Memrise không có.

5. HeyJapan

Cả 4 phần mềm trên người học chỉ được xem, và nghe nhưng không có cơ chế kiểm tra khả năng nói. HeyJapan có tính năng AI nhận dạng giọng nói của học viên để so sánh với mẫu câu yêu cầu.

Chú ý: việc dùng AI để đánh giá phát âm sử dụng xác suất thế nên học viên có thể phát âm chưa chuẩn lắm, nhưng AI vẫn nhận ra được.

6. Poro: Japanese Conversation

5 ứng dụng phía trên, không có nhiều đoạn hội thoại đủ dài, dẫn đến người học sẽ rất choáng khi vào tình huống thực tế. Ứng dụng này lại có rất nhiều audio hội thoại có phần dịch sang tiếng Anh, Việt để bạn luyện tập. Rất tốt trước khi bạn chuyển qua ứng dụng Todai: Easy Japanese News.

7. Todai: Easy Japanese News

Đây là ứng dụng học tiếng Nhật qua một đoạn văn bản dài. Khi nào vốn từ vựng của bạn tốt cỡ 200 từ trở lên thì ứng dụng này rất bổ ích để học thêm từ mới, mẫu câu mới. Còn trong 3 tháng đầu tiên, hãy ưu tiên học Duolingo, Bunpo, HeyJapan.

Nhiều ứng dụng mobile quá, học thế nào đây?

Ở phần trên, tôi giới thiệu 7 ứng dụng di động để học tiếng Nhật. Bạn nên dùng kết hợp nhưng không cần phải đủ cả 7 ứng dụng. Cá nhân tôi sẽ dùng như sau:

1. Duolingo mỗi buổi sáng thức dậy 15 phút, trước khi đi ngủ 15 phút. Đảm bảo kéo dài streak dài nhất có thể. Học cho vui. Cuối tuần dành ra 1-2 tiếng để học để tăng điểm thưởng.
2. Hey Japan 1 ngày 1 lần học 15 phút
3. Bunpo 3 ngày 1 lần mở ra để học 1 chủ đề ngữ pháp trong 15 phút
4. Renshuu 3 ngày 1 lần học 15 phút

Kể từ ngày 40 liên tục học tiếng Nhật, bắt đầu học “Poro: Japanese Conversation”. Sau 80-90 ngày, mới thử dùng “Todai: Easy Japanese News” để đọc tin tiếng Nhật

Về tác giả bài viết này

Tác giả bài viết đã từng học tiếng Nhật từ năm 1993 đến 1996 trong một chương trình đào tạo một tuần 3 buổi thứ 2-4-6, mỗi buổi 2 tiếng trong trường đại học Bách Khoa.
Giảng viên là người Nhật Bản trực tiếp dạy.