Đây là một trong những chia sẻ của mình về con đường đi tìm việc của mình. 

Mình mong sẽ có thể giúp được một số bạn đã và đang học CNTT có thêm một góc nhìn về những gì mình cần phải có để đi xin việc. Tất cả đều là kinh nghiệm mình đã từng trải qua.. mình không muốn nói là dạy các bạn phải làm gì mà chỉ hi vọng qua câu truyện mình chia sẻ các bạn sẽ tìm ra được một cái gì đó có ích cho mình

Đã có các phần mới mọi người đọc tham khảo nhé :

Trích nguyên bài viết của đ/c Thai-Tu-Shang tại diễn đàn VozForums . Đọc thấy giống mấy bạn sinh viên FPT học lớp iOS ở Techmaster. Khoảng 1/3 học rất tốt, học đến buổi 22-25/30 là bỏ vì đã có việc làm, việc bận đến mức không còn sức đi học. 1/3 học tạm được, thì cố gắng học đến buổi cuối. Trong số này một số có được bằng, còn lại cũng có việc khá ngon. Chậm chắc cuối cùng, kiên trì cuối cùng sẽ hưởng trái ngọt. 1/3 thì khá vất vả, mặt mũi hoặc nghệt ra hoặc như người bị trúng gió nhức đầu, được cái mấy anh em này có laptop Mac, iPhone thầy giáo còn phải ước ao.

Học lập trình trực tuyến để xin việc làm

Tôi - một thằng sinh viên mới ra trường tháng 9. Sau bao nhiêu thẳng trầm của bước đường đi tìm một chốn lạc nghiệp thì cuối cùng giờ này mới thành công để có thể ngồi đây viết về quãng đường đi tìm việc đầy gian nan và cũng đen vãi đái của mình. Nói thế không phải để bày tỏ sự hận đời.. một phần cũng do tôi, một phần do cả số phận nữa.

Học ở ĐH FPT, cái trường được gắn mác là du học trong nước. Hàng tháng số tiền mà bố mẹ tôi phải bỏ ra để cho tôi theo học ở trường đó là con số xấp xỉ gần chục triệu đồng. Đáng ra với số tiền đó, sau 4 năm học có thể để ra được một khoản không nhỏ rồi ý chứ.

Học ở đây... bạn bè, gia đình, hàng xóm đều coi như là đốt tiền. Cho nên hồi mới vào năm thứ nhất tôi cũng chăm chỉ lắm. Chăm chỉ để khỏi phải học lại, vì mỗi lần học lại cũng tính bằng tiền triệu chứ chẳng chơi. Thành ra tôi ôm cái laptop suốt cả ngày.

Tới năm thứ hai.. tôi bắt đầu bước vào chuyên ngành. Các môn học về lập trình. Với một thằng mù tịt về pascal năm cấp ba, tôi tự nhận thấy mình cần phải làm gì. Vậy là tôi lao vào học, học và cuối cùng tôi xếp tổng kết khá tốt môn đó. Điều đó bắt đầu làm tôi cảm thấy: Lập trình thật ra cũng dễ :(

Vậy là tôi bắt đầu chơi game. Cứ đi học về, thậm chí ngồi học tôi cũng chơi. Mới đầu bọn nó chơi nông trại vui vẻ. Tôi cũng chơi. Học không học chỉ rình rình canh thời gian sang nhà nhau ăn trộm. Sau đó thì bốn thằng chơi gunny, rồi võ lâm chi mộng. Tối tối rủ nhau đi chiến trường, đi đánh sóc lấy quả thông.. ) cuối cùng là liên minh huyền thoại.

Thời gian cứ trôi... kiến thức của tôi ngày càng hổng. Tôi vẫn qua môn nhưng chỉ ở mức trung bình 5.0 tới 6.0. Cho tới hết kì thứ 6 tức là hết kì thực tập, tôi vẫn không thể code cho ra hồn một cái chương trình đơn giản về java web có các chức năng: edit, add, delete và update 

Thế rồi giật mình ngoảnh lại, bọn bạn bắt đầu đi tìm những công ty để làm thêm, để thực tập. Trong khi tôi chẳng có chút kiến thức gì để mà đi xin việc. Tôi bắt đầu tham gia câu lạc bộ lập trình web của trường và học về PHP, HTML, CSS và js. Tất nhiên hồi đó ngồi làm web làm tôi thấy sướng sướng thích thích. Và thế là tôi bắt đầu mày mò tìm hiểu.

Cuối năm thứ 4, làm đồ án.. Chúng tôi bảo vệ đồ án với một đống lỗi và một nhận xét: Đề tài của các em không có gì nổi bật và cũng còn một số lỗi chưa kịp hoàn thành. Tuy nhiên các em cũng đã đạt được một số yêu cầu mà kì đồ án đặt ra. Rất may bọn tôi qua được kì đồ án để ra trường.

Trong số những anh em chơi game hồi đó... một thằng đi làm tester và phỏng vấn phát ngon luôn. Một thằng học yếu nhất nhóm, nói thẳng ra là kiến thức của nó còn kém cả tôi thì đỗ vào Havey Nash và vào miền nam training với mức lương 10tr.. 

Xong.. tôi và một thằng nữa bắt đầu con đường đi phỏng vấn xin việc của mình với một đống kiến thức hỗn độn mà nó hay đùa rằng: như trang giấy trắng, thích viết gì vào thì viết )

Được cái trường tôi cũng đảm bảo đầu ra cho sinh viên. Tất nhiên không phải là ra phát có việc luôn mà là chỉ tìm xem chỗ nào đang tuyển thì sẽ gửi mail cho sinh viên và bọn tôi gửi lại Cv. Chờ đi phỏng vấn.

Công ty đầu tiên tôi phỏng vấn là Alt Plus.. công ty game 100% vốn nhật bản và hôm đó tôi đi phỏng vấn với tinh thần: vui là chính và kiểm tra kiến thức về PHP của tôi là chủ yếu. 

Bài test của công ty thì được bật điện thoại tra thoải mái. Vì thế mấy câu về class là gì, object là gì, mô hình MVC, OOP tôi đều chép trên mạng. Về phần mấy câu đọc code thì điền bừa. Có một câu tự viết code thì về nhà nghĩ lại mới biết là sai cmnr mặc dù lúc ý viết rất tự tin.
Tuy nhiên, xong đó tôi khá ấn tượng với công ty và cách tiếp đón những ứng viên tới thi tuyển. Tôi mail lại một lá thư vu vơ nói rằng tôi rất cảm kích và ấn tượng về những gì mà công ty đã tạo ra cho buổi đi làm bài kiểm tra. Và nếu như không thể qua được bài test thì tôi sẽ cố ôn luyện và thi vào đó vào lần sau.

Ba hôm sau, chị bên phòng nhân sự gọi điện báo bài test của tôi được 38/100 điểm. Chẳng đủ điểm để qua. Tuy nhiên do tôi viết mail cảm ơn sau buổi thi tuyển nên đã được công ty linh động cho đi phỏng vấn. Vì thái độ làm việc chuyên nghiệp.

Hôm phỏng vấn, tôi hồi hộp lắm... ngồi ngoài chờ mà run run. Chị bên phòng nhân sự phải ra ngồi nói chuyện với tôi cho đỡ cóng. Ngồi một lúc thì tới lượt.

Trong phòng phỏng vấn có ba người: một ông giám đốc người nhật, một ông tech leader người việt và một chị trưởng phòng nhân sự.

Ông tech lead: Em có thể giới thiệu sơ qua về bản thân.

Do trước khi đi phỏng vấn có hỏi sơ qua, mà mấy thằng bạn trước học ở câu lạc bộ web đều ở đây cả. Bọn nó bảo vào được vòng phỏng vấn thì pass rồi.. cứ chém gió thích đi nhật và chơi game là được. Không hỏi gì kiến thức đâu.

- Em là... em vừa tốt nghiệp tháng 9 ở đại học FPT....

Sau khi giới thiệu xong thì ông tech lead đã note lại bằng tiếng nhật và đọc cho ông giám đốc. Điều này làm tôi thực sự thấy sock.. Tiếng nhật là môn tôi học kém nhất ở trường. 

Sau đó tới lượt ông giám đốc người nhật hỏi:

- Em có thích đi nhật không.

- Dạ có ạ.

- Vậy nếu được đi thì em sẽ đi bao lâu.

- Dạ cho em đi từ năm tới bảy năm ạ )))

- Ồ, em sang làm gì mà lâu thế.

- Dạ em muốn học hỏi thêm kiến thức và tìm hiểu văn hóa nhật bản ạ.


Xong, ông ý không hỏi gì thêm. Tới lượt ông tech leader (TL nhé các bác) hỏi về kĩ thuật.

TL: - Em làm PHP lâu chưa.

T: - Dạ chưa ạ, em mới tìm hiểu cơ bản thôi ạ.

TL: - Em cho anh biết, làm sao để chống đọc mã javascript ở trong mã nguồn trang của mình.

T - Dạ viết nó sang một đường dẫn khác ạ.

TL: - Không, người ta vẫn có thể lấy ra được từ đường dẫn khác mà em.

T: - Dạ thế thì em không biết.

TL: - Uk, được rồi, thế em có biết HTML 5 và CSS 3 không.

T: Dạ em không biết.

TL: Em cho anh biết sự khác nhau giữa POST và GET.

T: cả hai đều là phương thức gửi dữ liệu trong form.. còn khác nhau thì em không biết.

Xong... năm ngày sau tôi nhận được mail báo: bạn không phù hợp với công ty. Hẹn bạn khi khác.

Cũng không buồn lắm vì xác định thi để cọ xát. Cơ mà tôi vẫn thấy buồn buồn. Thế là quyết định lao đầu vào ôn học thật nghiêm túc để đi xin việc. Thế là tôi lại quay về với java và bắt đầu đọc lý thuyết về java core.


Độ bốn hôm sau thì tôi có mail đi phỏng vấn ở FPT FSU 1.

Vào phòng.. tôi khá tự tin vào kiến thức java mới học của mình. Phỏng vấn tôi là một anh tech leader:

TL: Em giới thiệu bản thân đi

T: Em là.... đoạn này nói nhiều thành thuộc rồi )))

TL: Em làm java web thì em làm framework nào không.

T: Dạ em làm Jsp Servlet thôi ạ.

TL: Không biết Struts à.. thế thì hơi khó nhỉ.

T: Em không nhưng em sẽ tìm hiểu ạ.

TL: Thế em dùng cơ sở dữ liệu nào trong đồ án của em. 

T: Em dùng SQL server và dùng jdbc ạ

TL: Ở trường vẫn dùng jdbc à.. cái đó cũ rồi, bên anh không làm nữa. Thế có biết Hibernate không?

T: Dạ không ạ...

TL: Thế em cho anh biết về MVC

T: Dạ M là model, V là view còn C là controller ạ.

TL: Thế V nó gọi vào đâu

T: Dạ V gọi vào controller, controller xử lý rồi gọi kết nối DB ở model. Xử lý xong thì controller trả về cho View ạ ( ngu tập 1 ).

TL: good.. thế em cho anh biết 4 thuộc tính của OOP.

T: Dạ là tính đóng gói, tính đa hình, trìu tượng và kế thừa.

TL: Thế tính đa hình sử dụng kĩ thuật gì..

T: Kĩ thuật ý ạ....em không biết

TL: Thế giờ em lên bảng viết cho anh một chương trình bằng java, nhập vào một số và xem nó có phải số chính phương không.

T: Tất nhiên là sau một hồi tô vẽ thì đi về )))


TL: Anh thấy kiến thức của em không chắc. anh nói thật, để học và làm được java thì em phải đầu tư thời gian. Em mới ra trường và em muốn làm được việc thì đầu tiên em phải chắc java core, tiếp theo đó là tìm hiểu về Java Form để xem luồng chạy nó như nào. Sau đó sẽ tìm hiểu về java web, về jsp servlet rồi tới struts, hibanate.. Em phải như vậy thì mới mong làm được việc.

Rời phòng phỏng vấn mà lòng nặng trĩu................