Bài viết được dịch từ trang web Mashable

Liệu tôi có nên chuyển sang nghề lập trình khi đã lớn tuổi?
Liệu tôi có nên chuyển sang nghề lập trình khi đã lớn tuổi?

Liz Beigle-Bryant tham gia lớp học lập trình đầu tiên của cô về ngôn ngữ BASIC vào năm 1973. Cô nhớ lại, tại thời điểm đó máy tính là một phần của khoa toán chứ không phải là khoa kỹ thuật như hiện nay. Và bởi vì cô sinh ra trong một gia đình có truyền thống về nghệ thuật, nên tất cả mọi người tại trường trung học đều can ngăn cô đừng theo ngành đó.

Beigle-Bryant, hiện nay 57 tuổi, đã không xem lại công việc lập trình cho tới một vài năm về trước, khi cô đăng ký tham gia một khóa học trực tuyến miễn phí của trang web Codecademy. Mặc dù nó không mang lại kết quả ngay lập tức, nhưng cô nhận thấy rằng việc học các kỹ năng giúp giảm bớt sự chán nản không thể tránh khỏi thường xuất hiện trong quá trình tìm việc làm.

"Tôi cảm thấy giống như mình đang hoàn thành một cái gì đó thay vì lãng phí thời gian trên Facebook hoặc chơi các trò game trên điện thoại," cô nói. "Nó giúp tôi cảm thấy tốt hơn về bản thân mình vì vậy tôi có thể tạo ra một hình ảnh tốt hơn."

Vào năm 2011, Beigle-Bryant là một trong số nhiều nhân viên bị giảm biên chế bởi hãng Microsoft, nơi mà cô đang làm việc với vai trò là một trợ lý hành chính. Con đường sự nghiệp đó, theo ước tính của cô, là công việc thứ tư trong đời. Những việc khác bao gồm công việc là một nhà thiết kế trang phục trong loạt phim ngắn được chiếu vào năm 1996 có tên là Hypernauts, trong đó ít ra thì cô cũng đã nhận được một nhận xét trên trang đánh giá phim nổi tiếng IMDB.

Ở độ tuổi ngoài 50, Beigle-Bryant quyết định tìm lấy một công việc lần thứ năm trong đời. Trong suốt khoảng thời gian bị thất nghiệp, cô đã dành ra 8 giờ mỗi ngày trên trang web Codecademy để học về HTML và sau đó là Python. Cuối cùng, cô đã tích lũy đủ các kỹ năng để xin được một công việc tại trường Đại học Washington (nơi cô đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau, bao gồm cả việc chuyển đổi dữ liệu), cô lại quay trở lại công việc dựa trên kinh nghiệm quản trị của mình. Mặc dù đó không phải là chính xác những gì cô có trong tâm trí, Beigle-Bryant nói bằng sự biết ơn. "Khi bạn già đi, bạn trở thành một món hàng đắt giá [đối với một nhà tuyển dụng]."

Ở tuổi 57, Beigle-Bryant vẫn quyết tâm học lập trình và đã thành công.
Ở tuổi 57, Beigle-Bryant vẫn quyết tâm học lập trình và đã thành công.

Đối mặt với những tình huống thất nghiệp tương tự, nhiều người thường than vãn đổ lỗi cho số phận và thậm chí từ bỏ không đi kiếm việc làm nữa. Những người khác, như Beigle-Bryant, học các kỹ năng mới như lập trình để biến mình thành những ứng viên hấp dẫn hơn.

Hãy xem xét các số liệu thống kê: Tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ trong tháng Bảy là 6,2% theo báo cáo thống kê của Bộ Lao Động. Trong khi đó tỷ lệ thất nghiệp cho các lập trình viên chỉ là 1,3%, và phân khúc này được dự đoán sẽ tăng lên 8% trong thập kỷ tới. Một số nhà tuyển dụng tin rằng có khoảng 5 công việc được mở ra cho mỗi ứng viên. Kết quả là, mức lương trung bình dành cho một lập trình viên tại Mỹ là $76,140 đô-la/năm (khoảng 1,6 tỷ VNĐ/năm), so với mức lương trung bình của tất cả các ngành nghề là $46,440 đô-la/năm (khoảng gần 1 tỷ VNĐ/năm).

Tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ trong tháng Bảy là 6,2% theo báo cáo thống kê của Bộ Lao Động. Trong khi đó tỷ lệ thất nghiệp cho các lập trình viên chỉ là 1,3%

Sự thiếu hụt các ứng viên đủ điều kiện đã dẫn tới việc các nhà tuyển dụng phải hạ thấp tiêu chuẩn của họ. Một mảnh bằng Khoa học Máy tính hiện nay là một phần bổ sung chứ không phải là một yêu cầu bắt buộc nữa. Thông thường, những người được tuyển dụng thành công thậm chí chưa từng tốt nghiệp đại học.

Nicole Tucker là một nhà tuyển dụng cho iCIMS, công ty cung cấp SaaS có trụ sở tại bang New Jersey đã phát biểu rằng: "Tôi muốn nói rằng [chúng tôi đang tìm kiếm] bất cứ ai có thể lập trình". "Đó chắc chắn phải là những người có khả năng giải quyết vấn đề. Họ phải là những người ham hiểu biết." Tucker cho biết thêm rằng iCIMS tuyển cả những người đã học qua các khóa dạy lập trình trực tuyến trên các trang web như Codecademy hoặc Coursera.

Stephen Babineau thì chọn một hình thức học chặt chẽ hơn một chút. Đầu năm nay, Babineau, một người tương đối trẻ ở tuổi 27, đã được chấp nhận vào Code Fellows, một công ty có trụ sở đóng tại Seattle cung cấp các khóa học có cường độ cao thông qua hình thức học tập trung boot camp, hứa hẹn mang lại khả năng lập trình - thậm chí dù bạn chưa từng viết code bao giờ trong đời.

Babineau là một cựu trợ lý sản xuất ở Breaking Bad và một số dự án khác, đã cảm thấy mệt mỏi vì số giờ làm việc lên đến 14 giờ mỗi ngày. Anh cũng đã hình dung mình sẽ gặp phải một quãng thời gian khó khăn với những yêu cầu thể lực cho công việc đó khi anh trở nên lớn tuổi hơn, điều đó đã khiến anh thử sức chuyển qua nghề lập trình thông qua hình thức học của Code Fellows. Mặc dù chưa có bất kỳ kiến thức về lập trình nào, anh cũng đã được chấp nhận và di chuyển tới thành phố Seattle cho một chương trình học kéo dài 8 tuần vào mùa xuân.

Đó là công việc rất vất vả. Babineau nói anh đã học tại Code Fellows 12 giờ mỗi ngày, năm ngày một tuần - và sau đó làm bài tập về nhà vào các buổi tối và dịp cuối tuần. "Trong khoảng tuần thứ sáu của chương trình, tôi đã mỏi mắt kinh khủng," anh nói. "Tôi đã nói chuyện với giáo viên và ông nói rằng tôi nên nghỉ ngơi vào buổi tối thì sự tỉnh táo của tôi sẽ được cải thiện." Babineau đã làm theo lời khuyên đó và cuối cùng cũng hoàn thành nốt được chương trình.

Nhưng tất cả điều đó không phải là nhàm chán. "Tôi thực sự nhận ra rằng mình rất thích công việc lập trình," anh nói.

Tucker nói rằng cô đang tìm kiếm sự đam mê trong các ứng viên tiềm năng. Vấn đề là, những người chuyển nghề giữa chừng thì không nhất thiết phải có động lực - ít ra là vào lúc đầu - bằng một tình yêu cho công việc viết code. Chắc chắn là sự cám dỗ từ một công việc ổn định và có mức lương cao hơn đã che lấp niềm đam mê ban đầu của họ. Đó là lý do tại sao người ta lại đang chuyển sang nghề này.

Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng việc chuyển đổi nghề nghiệp chỉ vì tiền và sự ổn định là một lựa chọn tồi. Amy Wrzesniewski, một phó giáo sư về tổ chức hành vi tại trường Đại học Yale, và Barry Schwartz, một giáo sư tâm lý tại trường Swarthmore College, người đứng đầu nghiên cứu, đã quan sát 11.320 học viên trong 9 lớp học tại Học viện Quân sự Hoa Kỳ West Point. Họ nhận thấy rằng những người có động lực mạnh mẽ cho thành công học tốt hơn những người có động lực cao nhưng bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi các lý do "phụ" như khả năng để có một công việc đảm bảo trong cuộc sống sau này.

"Đáng chú ý là các học viên với động lực mạnh mẽ và các động cơ "phụ" cũng mạnh mẽ khi tham gia học tại trường quân sự West Point có kết quả tồi hơn trên mọi phương diện so với những người có động lực phía trong mạnh mẽ nhưng ít động cơ "phụ" hơn. Họ ít có khả năng tốt nghiệp, ít trở thành các sĩ quan quân đội nổi bật và ít cam kết để ở lại trong quân đội," các giáo sư đã viết trên tờ báo New York Times. 

Nói cách khác, nếu bạn muốn sửa chữa đồ vật và giải các câu đố, bạn sẽ có khả năng trở thành một một lập trình viên giỏi và đam mê công việc hơn những ai chỉ đơn thuần làm việc đó chỉ vì tiền lương. Nhưng điều đó cũng đúng cho nhiều loại công việc khác.

Điều này không phải luôn luôn rõ ràng, tuy nhiên nếu bạn thích thú công việc lập trình thì bạn có thể thử phương pháp sau đây của Ryan Hanna.

Công việc lập trình chỉ dành cho những người có niềm đam mê với nó.
Công việc lập trình chỉ dành cho những người có niềm đam mê với nó.

Hanna, bây giờ 30 tuổi, đã trải qua 7 năm đầu tiên của mình để tham gia lực lượng lao động trong lĩnh vực IT. Anh có một kiến thức rất hạn chế về lập trình, vì vậy anh bắt đầu tự học thông qua trang web Codecademy vào năm 2012. Bắt đầu với HTML, anh chuyển sang CSS và JavaScript. "Tôi đã học qua tất cả những thứ đó," anh nói. Cuối cùng, anh đã học trong 16 giờ một tuần. "Đôi khi tôi buộc bản thân mình học trong 30 phút. Lúc tôi có hứng thú thì tôi học liền một mạch 3 tiếng đồng hồ." Sau 5 tháng học tập, Hanna bắt tay vào xây dựng một ứng dụng có tên là Sworkit, có chức năng tạo ra các bài tập thể dục ngẫu nhiên để đáp ứng lịch trình của bạn.

Hanna nghĩ rằng 100 lượt tải có vẻ là một con số ấn tượng. Nhưng sau khi trang web Lifehacker viết một câu chuyện về sản phẩm Sworkit, anh đã nhận được 10.000 lượt tải về trong tháng đầu tiên. Năm nay, Hanna bán Sworkit cho Nexercise, và công ty này cũng thuê luôn anh ta về làm việc. Bây giờ anh đã có một sự nghiệp hoàn toàn mới.

Mọi thứ không phải luôn luôn diễn ra như vậy. Zach Sims, đồng sáng lập ra trang web dạy lập trình trực tuyến Codecademy, nói rằng chỉ một số ít học viên hoàn thành khóa học của Codecademy - đó là kết quả cũng dễ hiểu khi bất kỳ ai cũng có thể bắt đầu một khóa học. Và vì các khóa học này là miễn phí nên cũng không mất gì để học thử. "Có một quan niệm sai lầm phổ biến là lập trình đòi hỏi phải có kiến thức sâu về toán học," Sims nói. "Nhưng nó cũng dễ và đủ trừu tượng cho hầu hết mọi người."

Có một quan niệm sai lầm phổ biến là lập trình đòi hỏi phải có kiến thức sâu về toán học.

Ít nhất thì việc dành ra một ít giờ trên Codecademy sẽ cung cấp một sự hiểu biết tốt hơn về một số công nghệ được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống của chúng ta. "Nó cũng rất có ích để hiểu hoặc sáng tỏ công nghệ đó," Tucker, nhà tuyển dụng tại công ty iCIMS nói. "Thậm chí nếu bạn không bao giờ làm một công việc lập trình."

Bạn có điều gì muốn bổ sung thêm vào câu chuyện này? Hãy chia sẻ nó trong phần bình luận phía dưới nhé!